جرم موضوع ماده 6۹۱ قانون تعزیرات و مجازات های بازدارنده ورود به ملک در تصرف دیگری به نحو قهر و غلبه
هرکس به قهر و غلبه داخل ملکی شود که در تصرف دیگری است اعم از آن که محصور باشد یا نباشد یا در ابتدای ورود به قهر و غلبه نبوده ولی بعد از اخطار متصرف به قهر و غلبه مانده باشد علاوه بر رفع تجاوز حسب مورد به یک تا شش ماه حبس محکوم می شود. هرگاه مرتکبین دو نفر یا بیشتر بوده و لااقل یکی از آنها حامل سلاح باشد به حبس از یک تا سه سال محکوم خواهند شد.
رکن مادی بزه مذکور ورود به ملک غیر است که با تصرف عدوانی تفاوت دارد. واژه ملک ظهور در اموال غیرمنقول دارد پس اگر فردی با قهر و غلبه وارد خودرو، قطار، کشتی و هواپیما شود یا دیگر اموال منقول شود، مشمول ماده یاد شده نمیباشد و صرف ورود کفایت می کند هرچند مرتکب قصد تصرف و استیلا نداشته باشد. این جرم شبیه جرم موضوع ماده ۶۹۴ است با این تفاوت که موضوع جرم ماده اخیر مسکن و منزل است اما در ماده ۶۹۱ املاک اطلاق داشته شامل مغازه و کارخانه و باغ هم میشود.
۲- قهر و غلبه یعنی زور، قلدری و اعمال خشونت است.
در مواردی که کسی در ملک مستقر نیست قهر و غلبه از راه هایی نظیر شکستن درب، تخریب دیوار و خراب کردن پنجره و …. محقق می شود. پس اگر فردی بدون اجازه وارد ملک شود مثلا از روی دیوار وارد شود به قهر و غلبه محسوب نمی شود.
٣- قید «در تصرف دیگری است» نشان میدهد لازم نیست بزه دیده مالک ملک باشد و متصرف بودن کفایت می کند. هرچند ظاهر ماده نشان میدهد که ورود به ملکی که در تصرف دیگری است جرم محسوب میشود هرچند تصرف آن شخص (مثل غاصب) نامشروع باشد، این ظاهر قابل اعتنا نبوده و بایستی میان صورتی که مرتکب مزبور حقی داشته باشد و میان صورتی که حقی نداشته تفاوت گذاشت و تنها صورت دوم را مشمول ماده دانست چراکه در صورت اول رکن معنوی بزه مخدوش است.
۴- مجازات بزه ماده مذکور از حیث درجه بندی درجه ۷ بوده و طبق ماده ۳۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری رسیدگی به آن در صلاحیت مستقیم دادگاه کیفری دو است.
۵- اگر ورود اولیه با رضایت متصرف باشد و پس از مدتی متصرف قبلی از وارد شونده بخواهد که او خارج شود اما با قهر و غلبه باقی بماند به نظر مشمول ماده مذکور نمی باشد. به عبارتی ورود اولیه نیز باید بدون رضایت متصرف باشد و منظور از تصرف دیگری، آن است که متصرف در ملک، مستقر باشد بنابراین اگر کسی ملکی را مغفول و محصور نموده و خودش در أن مستقر نباشد مشمول حکم ماده ۶۹۱ نمی شود. به نظر می رسد تصرف موردنظر، تصرفی است که عرفا تصرف محسوب شود و لازم نیست به صورت استقرار در ملک باشد. ۶- سلاح اعم از سلاح سرد و گرم است. (نظریه مشورتی
۷/۱۵۵۷- ۲۶/۴/۳ اعم از این که مخفی باشد یا ظاهر، چون ماده اطلاق دارد. (حامی دیندار، همان) اما صرف داشتن سلاح از علل تشدید نیست بلکه حمل آن هنگام ورود شرط است. (عباس زراعت، همان) ۷- اگر تعداد مرتکبین (وارد شوندگان) بیش از یک نفر باشد. همین مقدار که یکی از آنها با قهر و غلبه باشد کافی است. (ورود قهر و غلبه منتسب به یکی باشد کافی است) اما عدهای با تفسیر به نفع متهم و با توجه به استفاده قانون گذار از واژه «مرتکبین» معتقدند که همه وارد شوندگان باید به قهر و غلبه وارد شوند تا مشمول قسمت اخیر ماده ۶۹۱ شوند.
۸- در مقام مقایسه ماده ۵۸۰ و ۶۹۱ قانون تعزیرات مثلا اگر مأمور دولتی با قهر و غلبه وارد منزل دیگری شود اینکه کدام ماده حاکم خواهد بود؛ باید گفت هرکدام از این دو ماده از یک جهت عام و از یک جهت خاص است: ۱- ماده ۵۸۰ از جهت نحوه ورود عام است و مقید به قهر و غلبه نیست و اطلاق أن شامل قهر و غلبه هم می شود اما ماده ۶۹۱ از این حیث خاص است. نحوه ورود در رتبه شرایط است و نه موضوع.
از طرفی با توجه به اینکه ورود به قهر و غلبه هم یکی از مصادیق ورود غیرقانونی است در مثال یاد شده فعل ارتکابی مأمور مشمول ماده ۵۸۰ است. به عبارتی دلیل که در رتبه موضوع خاص است مقدم بر دلیلی است که در رتبه حکم و شرایط خاص است. (حامی دیندار، همان، ص | ۱۶ و عباس زراعت، همان، ص ۳۲۷)
۹- در بزه تصرف عدوانی مالکیت شاکی به عنوان دلیل سبق تصرفات، بخشی از شرایط تحقق بزه است اما در بزه ورود به عنف، صرفا ملک در تصرف متصرف است و شخص دیگر با | قهر و غلبه داخل آن می گردد. (رأی شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۳۰۰۶۷۱ مورخ
۹۳/۵/۱۲ شعبه ۲۳ دادگاه | تجدیدنظر استان تهران اهمان)
۱۰- عنصر معنوی جرم سوءنیت عام است و قصد اضرار به غیر شرط تحقق این جرم به عنوان سوءنیت خاص نیست یعنی همین که مرتکب بداند عملی که انجام میدهد جرم است و آگاهانه آن را انجام دهد، کافی است.